ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1865: Ο Αλέξ. Μαυροκορδάτος πεθαίνει στην έπαυλη «Κόκκινο Κάστρο», στην Αίγινα. [ενημερώθηκε]

"Κόκκινο Κάστρο" - Αίγινα

   Θέμα συζήτησης των ημερών του Αυγούστου του 1865, 150 περίπου χρόνια πριν, σε όλο το Νησί της Αίγινας ο θάνατος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου στην εξοχική έπαυλή του «Κόκκινο Κάστρο», πρώην κατοικία του διανοούμενου και ιστορικού της εποχής Γ. Φίνλεϋ, στο λόφο «Χαλικάκι», τότε συνοικία της Πόλης. Ο Μαυροκορδάτος, που απεβίωσε τυφλός και φτωχός, ήταν γόνος παλιάς οικογένειας Φαναριωτών και έπαιξε, όπως είναι γνωστό, πρωταγωνιστικό ρόλο στην επαναστατική περίοδο έχοντας διατελέσει Πρόεδρος του Εκτελεστικού και πάρει μέρος σε μάχες, χωρίς ωστόσο να αποφύγει να συνδέσει το όνομά του με τις εσωτερικές εμφύλιες πολιτικές διαμάχες της εποχής, αφού ήταν αρχηγός του αγγλικού κόμματος.  Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους θεωρείτο πολιτικός αντίπαλος του Ιωάννη Καποδίστρια, συνεργάστηκε με τον Ιωάννη Κωλέττη μετά την έλευση του Όθωνα και διετέλεσε επανειλημμένα Πρωθυπουργός. Αν και ήταν αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, δε δίστασε να ταχθεί κατά των διώξεων αγωνιστών όπως του Κολοκοτρώνη και του Μακρυγιάννη. Μιλούσε άπταιστα οκτώ γλώσσες μεταξύ των οποίων τούρκικα, γαλλικά και αγγλικά.  

Σε προχωρημένη ηλικία
(φωτ. Hellenica.de)

   Στο τέλος της σταδιοδρομίας του εξελέγη πληρεξούσιος Ευρυτανίας στην Εθνοσυνέλευση του 1862 και διετέλεσε πρόεδρος της επιτροπής σύνταξης του νέου συντάγματος. Το 1863 αποσύρθηκε στην Αίγινα. Τυφλός και κατάκοιτος, δεν πήρε ενεργό μέρος στις εργασίες της Επιτροπής, διατήρησε όμως το ενδιαφέρον του για τα κοινά καθώς και την πνευματική του διαύγεια έως το θάνατό του. Ο καθένας μας όμως πέραν των δραστηριοτήτων προχωρά και στην προσωπική του ζωή.  Ήταν παντρεμένος με την Χαρίκλεια Αργυροπούλου και είχε αποκτήσει 6 παιδιά, περνώντας δράμα, όταν  τα 4 από αυτά πέθαναν σε μικρή ηλικία. Η κατάσταση της υγείας του δεν επέτρεπε αισιοδοξία, παρά το ότι στις 22 Ιουλίου 1865 από  την εφημερίδα της εποχής ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ (φ. 698) πληροφορούμαστε ότι  «ο  γέρων Αλέξ. Μαυροκορδάτος, ασθενών εν Αιγίνη, ήδη βαίνει επί τα βελτίω.».  Έτσι λίγες μέρες μετά, στις 7 Αυγούστου, η ίδια εφημερίδα (φ. 712) μας πληροφορεί ότι:

Εφημ. ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 7/8/1865, φ. 712

   Οι τοπικές αρχές και πολλοί κάτοικοι συνόδεψαν στη σορό στο λιμάνι. Κηδεύτηκε στη Μητρόπολη των Αθηνών και ενταφιάστηκε στο 1^ο Νεκροταφείο, στις 7/8/1865. Στο ταφικό του μνήμα καθώς και σε αυτό του γιού του Νικόλαου, βλέπουμε σε μάρμαρο το οικόσημο της οικογένειας, που υπάρχει και σε πλάκα από πωρόλιθο στην είσοδο του «Κόκκινο Κάστρο» στην Αίγινα. Οι επικήδειοι που εκφωνήθηκαν στην κηδεία του εκδόθηκαν σε ιδιαίτερο τευχίδιο, λίγο αργότερα, από το αθηναϊκό τυπογραφείο "Φραγκλίνος".

Το ταφικό μνημείο Μαυροκορδάτου στο 1ο νεκροταφείο Αθήνας

 

Το οικόσημο των Μαυροκορδάτων από το μνήμα του Νικ. Αλ. Μαυροκορδάτου
στο 1ο νεκροταφείο Αθήνας

 

Πωρολίθινη τιμητική πλάκα στην είσοδο του "Κόκκινου Κάστου", στην Αίγινα.

Έρευνα – Επιμέλεια κειμένου: Νεκτ. Γ. Κουκούλης

ΠΗΓΕΣ: 1) Αρχείο εφημερίδας ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ 2) Γωγώς Κουλικούρδη, ΑΙΓΙΝΑ ΙΙΙ 3) Βικιπαιδεία 4)  Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού 5) Φωτογραφία του οικοσήμου από τον Κ. Καλλιβρετάκη, στον ΠΑΝΔΕΚΤΗ του Ινστ. Νεοελλ. Ερευνών 6) Φωτογραφία μνημείου από το ιστολόγιο roadartist 7) Φωτογραφίες Αίγινας από το αρχείο Νεκτ. Κουκούλη